wtorek, 30 września 2008

Myślibórz, kaplica św. Gertrudy (opis)

lokalizacja:
52.925266 N, 14.873160 E

Kaplica św. Gertrudy została wzniesiona w 2 połowie XV wieku. Zlokalizowano przy jednym z czterech myśliborskich szpitali. Kaplica jest budowlą orientowaną, salową, zamkniętą trójbocznie. Ceglana na kamiennym cokole, oszkarpowana (z wnękami w przyporach), w elewacji zachodniej gotycki portal.

Myślibórz, kaplica św. Gertrudy







poniedziałek, 29 września 2008

Pyrzyce, kaplica Św. Ducha (opis)

lokalizacja:
53.140869 N, 14.891474 E (ul. Zabytkowa 84, róg ul. 1 Maja)

Kaplica Św. Ducha wraz ze szpitalem została wzniesiona z kostki granitowej być może już w końcu XIII wieku. Przebudowana na początku XV wieku, ponownie w XVIII i XIX wieku. Zniszczona w 1945 roku, została odbudowana z przeznaczeniem na bibliotekę w latach 1967 - 1979.

Budowla salowa, bez wyodrębnionego prezbiterium (od wschodu zamknięta prostą ścianą), z kostki granitowej i cegły, otynkowana. Szczyt zachodni i naroża z elementami klasycyzującymi. W elewacji wschodniej gotyckie okno, a w szczycie trzy blendy. Od południa zamurowane przejście, być może do zabudowań szpitalnych. W ścianie łnocnej wspaniały gotycki portal oraz ciekawe detale w postaci m.in. fryzuożonego z rozetek, orazaskorzeźb z wyobrażeniem zwierząt.

Pyrzyce, kaplica Św. Ducha







niedziela, 28 września 2008

Stargard, 15 Południk

lokalizacja:
53.342468 N,14.996751 E (ul. Szczecińska, na wschód od Ronda 15 Południk)

Kamień upamiętniający położenie Stargardu na 15 południkuugości geograficznej wschodniej postawiony został prawdopodobnie w latach 30-tych XX wieku. Geodeci niemieccy popełnili jednak błąd - 15 południk przebiega ok. 250 m na wschód od pomnika. Na kamieniu została umieszczona pamiątkowayta oraz globus.




Stargard, Kolumna Zwycięstwa

lokalizacja:
53.33956 N,15.037199 E (pl. Wolności)

Kolumna Zwycięstwa (dawniej także Pomnik Wdzięczności) to ostatni fragment Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich z 1945 roku, według projektu I. W. Meziencewa. Mauzoleum położone na ówczesnym pl. Józefa Stalina (przed wojną pl. Adolfa Hitlera) oprócz kolumny składało się z cmentarza oficerskiego oraz Pomnika Poległych. Obecnie Pomnik Poległych znajduje sie na cmentarzu międzynarodowym przy ul. Reymonta. W trakcie przenosin mauzoleum w 1996 roku okazało się, że cmentarz miał charakter symboliczny (jedynie jeden grób zawierał szczątki żołnierza).
Kolumna, wysokości 23 m, zbudowana została z żelbetu pokrytego częściowo kamieniem. Wieńczy Order Zwycięstwa, najwyższe odznaczenie bojowe Związku Radzieckiego, otoczony laurem. Pomnik otoczony jest ażurową rotundą.

czwartek, 25 września 2008

Szczecin - Stołczyn, kościół (opis)

lokalizacja:
53.494157 N, 14.599344 E (róg ul. Nehringa i Kościelnej)

Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny, dawny kościółek wiejski w Stołczynie, wzniesiono w końcu XIII wieku w środku wsi. W 1 połowie XV wieku został przebudowany w cegle, a od strony zachodniej dobudowano kwadratową wieżę. W 1727 roku do salowej budowli dobudowano transept, wieżę podwyższono w konstrukcji drewnianej. Prawie cały obiekt jest obecnie otynkowany. W zachodniej elewacji wieży znajduje się gotycki, ceglany portal oraz dwie blendy typu stargardzkiego. Podobne blendy zastosowano w elewacjach bocznych wieży. W nieotynkowanej ścianie wschodniej kościoła liczne ostrołukowe blendy.

Szczecin - Stołczyn, kościół





wtorek, 23 września 2008

Stargard, stara elektrownia (opis)

lokalizacja:
53.337888 N, 15.036067 E (dawniej ul. Barnima I 7, obecnie planowana ul. Skarbowa)

Najstarsza stargardzka elektrownia powstała w 1899 roku. W okresie międzywojennym przy ul. Wyszyńskiego wzniesiono zarząd elektrowni (obecny Rejon Energetyczny Enei), a przy ul. Szczecińskiej nową elektrownię. Budynek dawnej elektrowni wraz z dobudówkami służył jako warsztaty. Obecnie jest nieużytkowany i pozbawiony dachu.

Stargard, stara elektrownia





sobota, 20 września 2008

Police, kaplica na Rynku (opis)

lokalizacja:
53.552289 N, 14.572517 E (pl. Bolesława Chrobrego, dawny Rynek)

Kaplica (zwana również "małym kościółkiem") położona na dawnym Rynku, w centrum Starego Miasta w Policach jest jedyną pozostałością kościoła Mariackiego. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1269 roku. Po pożarze w 1510 roku kościół został wzniesiony od podstaw. Z powodu złego stanu (jak również małej powierzchni) rozebrano go na przełomie XIX i XX wieku.

Kaplicę wzniesiono z cegły na kamiennym cokole, prawdopodobnie w początkach XVI wieku (chociaż wendyjski wątek muru wskazuje raczej na najpóźniej połowę XV wieku?). Została nakryta dachem dwuspadowym równoległym do osi dawnego kościoła. Szczyty ozdobiono gotyckimi blendami i sterczynami. W elewacji południowej (od strony ulicy) zachowany gotycki portal oraz fryz ceramiczny. Obiekt jest oszkarpowany. Od strony przyległej do kościoła również zamurowane przejście oraz trzy blendy. Jest to o tyle ciekawe, że wskazuje raczej na odrębny charakter obiektu (czyżby kaplicę wzniesiono oddzielnie?). Warto zwrócić uwagę również na to, że pierwotne przeznaczenie obiektu nie jest do końca jasne - mogła być to kaplica, zakrystia lub kruchta.

źródła:
http://www.architektura.pomorze.pl/index.php?art_id=61
http://lazowski.szczecin.art.pl/police/fotografie/police/mariacki.htm
http://lazowski.szczecin.art.pl/police/fotografie/police/kaplica.htm



Police, kaplica na Rynku






czwartek, 18 września 2008

Barlinek, Dom Chiński (opis)

lokalizacja:
52.991037 N, 15.217770 E (ul. Jeziorna, róg Wylotowej i Grodzkiej)

Dom Chiński został wzniesiony w końcu XIX wieku po zewnętrznej stronie muru obronnego (mur istnieje do dziś). Tuż obok (u wylotu ul. Wylotowej) w latach 1362 - 1817 istniała Brama Wodna (niem. Wassertor), zwana również Wielką Furtą Wodną, jedna z trzech bram miejskich Barlinka. Wspomnieniem owej bramy jest narożny wykusz. Jak można zauważyć brama miała formę wieżową z prostopadłościenną podstawą i cylindryczną nadbudową. Dom Chiński wzniesiony został w formach neoromańskich, z cegły i kamienia. Oprócz wspomnianego wykusza uwagę zwraca drugi umieszczony nad wejściem do domu (po przeciwnej stronie) oraz arkadkowy fryz poniżej dachu.
Oprócz Wielkiej Furty Wodnej w Barlinku istniała również Mała Furta Wodna - małe przejście umieszczone w otwartej czatowni.

Barlinek, Dom Chiński





środa, 17 września 2008

Stargard, pl. Lubelski (opis)

lokalizacja:
53.340681 N, 15.014421 E

Po zachodniej stronie linii kolejowej, na Przedmieściu Szczecińskim, w latach 20 i 30-tych XX wieku zaplanowano tzw. osiedle miejskie złożone z domów dwu- i wielorodzinnych w otoczeniu zieleni. Osiedle to zostało ukończone tylko częściowo. Z czterech placów osiedlowych zrealizowano jedynie dwa - plac Zgody (niem. Wichertplatz) oraz plac Lubelski (Lohseplatz). Obydwa place położone są przy ul. Szczecińskiej. Dwa pozostałe zbliżone planem do pl. Lubelskiego miały powstać mniej więcej przy ob. ul. Węgierskiej oraz na rogu ul. Mazowieckiej i Wielkopolskiej. Plac Lubelski z trzech stron otoczony jest pięcioma budynkami wielorodzinnymi, od strony południowej otwarty jest na ul. Szczecińską.

Stargard, pl. Lubelski